Bert Klunder - Een lijk kan heus wel even wachten

Bert Klunder – Een lijk kan heus wel even wachten (09-003)

De twee woorden op de voorkant die een andere kleur hebben zijn ‘heus wel’. Deze woorden zeggen veel. Bert Klunder was een bijzonder man. Een cabaretier die ik leerde kennen via de RVU-serie ‘Mannen voor vrouwen’. Hij las daarin wekelijks een column op en ik hoor hem zo ‘heus wel’ oplezen. ‘Heus wel’ is volgens mij een typische Klunder uitspraak. Hij blonk uit in mannen met een mening over de wereld. Tot in 2006 hij ineens overleed. Postuum kwam dit boek uit. Met de titel die een vreemde lading krijgt, waar je als lezer ineens een manuscript leest dat nooit af is gemaakt. Omdat het niet kon.

Als extra werden teksten van twee programma’s toegevoegd en een CD waarop Hans Dorrestijn een tekst van Bert Klunder voorleest. Wat mooi is, maar tegelijkertijd ook jammer. Want Klunder is, net als Hans Dorrestijn, Jules Deelder, Kees van Kooten, Remco Campert en Bart Chabot een van die schrijvers die je eigen werk hoort voorlezen wanneer je het leest. Daar heb je geen CD voor nodig. Je ziet gewoon die man met die bril zitten op een podium (helaas moet ik het me voorstellen, ik heb het nooit zelf gezien), een trui aan die iedereen hem had afgeraden, maar je hoort hem gewoon hardop denken, ‘ze komen toch voor mijn teksten, niet voor mijn trui’, bijna geen attributen, dat lijdt maar af, ietwat norse blik. En dan vertellen. Want vertellen kon Klunder.

Het verhaal over Joop die op een dag zijn vrouw vermoordt (“Dingen die al te lang waren blijven liggen. De administratie, de vloer dweilen en José doodmaken”) is een mooie verzameling randfiguren, waarin je elke keer weer Klunder zelf ziet, zonder dat dat een probleem is. En elke bijrol heeft nut, elke nevenfiguur heeft weer prachtige uitspraken.

De pianostemmer: “Vrouwen willen altijd iets met z’n allen. (..) ‘Laten we met z’n allen naar het bos gaan’. (..) Alsof het leuk is om met z’n allen naar het bos te gaan. Een bos is niet bedoeld voor met z’n allen. Als een bos bedoeld was voor met z’n allen, dan was het wel een voetbalstadion geweest. Maar maak dat een vrouw maar eens duidelijk.”

De overspannen docent: “Wat is ertussenuit gehaald? De moeite. Terwijl, alles is met moeite. Denk je nou heus dat Rembrandt van Rijn die Nachtwacht tussen twee houseparty’s door in elkaar heeft geschilderd? Nee, meneertje. Daar is-ie echt wel een paar middagen voor gaan zitten. Maar het resultaat was er dan ook naar. Daar hoef je tegenwoordig niet meer mee aan te komen. De moeite is weg. Alles moet maar makkelijk.”

Huisvriend Henk: “Zelfs een vlieg is intelligenter dan een computer. Probeer jij maar eens een vlieg dood te slaan. Het beest berekent binnen een fractie van een seconde vluchtsnelheid en vluchthoek en vervolgens ben je hem voor eeuwig kwijt. En dan moet daarna eens voor de gein, omdat je toch aan het experimenteren bent, met een hele grote honkbalknuppel op je computer aflopen.”

Meneer Raaf: “En tussen de buizen van dat hekje, ik lief het niet, heeft iemand van de Albert Heijn tijdens mijn afwezigheid een plastic bord aangebracht, met daarop de tekstregel: ‘Leuk dat u er bent!’. Er lopen daar criminelen naar binnen. Kinderverkrachters. Leuk dat u er bent! Welke gek heeft dat bedacht? Leuk voor wie? Is er een lid van het personeel wiens dag niet meer stuk kan als ik daar een potje appelmoes ben wezen kopen?”

De visser: “Als je nou, heel objectief, in de geschiedenis gaat kijken dan was er voor 1910 niet zoveel aan de hand in de wereld. Toen liep het als een speer. En toen mochten de vrouwen stemmen, in 1910, en toen zag je gewoon alle achteruit hollen. Vier jaar later brak de Eerste Wereldoorlog uit. Hebben ze het twintig jaar rustig weten te houden en toen kwam de Tweede Wereldoorlog. Dat was ook niet echt een succes, achteraf.”

De twee shows na het titelverhaal zijn leuk, maar hadden niet perse in het boek gehoeven. Het verhaal is namelijk niet af, maar wel ijzersterk. Het is wel een prachtig typisch Klunder verhaal. Het is een prachtig testament van een kunstenaar. Een van de meest onderschatte kunstenaars van dit land. Want dat Nederland een stuk saaier is zonder Bert Klunder lijkt me geen punt van discussie.

Nummer: 09-003
Titel: Een lijk kan heus wel even wachten
Auteur: Bert Klunder
Taal: Nederlands
Jaar: 2007
# Pagina’s: 263 (791)
Categorie: Fictie
ISBN: 978-90-468-0081-2